گزارش صعود به قله های کوژرنفسکایا و سامانی (کمونیزم)
رشته کوه پامیر کشور تاجیکستان
باشگاه کوهنوردی آلابِرز تهران
شعار صعود: سیاره زمین امانت آیندگان
نگارش: مرتضی نوری، آرش کریم زاده
بازبینی: سرپرست تیم
این گزارش شامل سه بخش:
مقدمه‌ای کوتاه بر کشور تاجیکستان صعود به قله کورژنفسکایا و قله سامانی می‌باشد
کشور تاجیکستان کنونی در سالهای دور و در زمان حاکمیت خوارزمشاهیان، غزنویان و سلجوقیان و ایلخانیان مغول بخشی از خاک کشور ایران و از بخشها و استانهای مهم ایران و پایتخت خلاقیت و حاکمرانی فرمانروایان نیز بوده است زبان رسمی در این کشور پارسی می باشد.
پس از انعقاد عهدنامه های ترکمنچای و گلستان در زمان قاجار این بخش از کشورمان جدا گردید و به امپراتوری تزارهای روس ملحق شد و پس از شکل گیری انقلاب صنعتی در کشور شوروی بخشی از خاک این کشور گردید و نهایتاً پس از فروپاشی نظام کمونیست در شوروی به عنوان کشوری مستقل به رسمیت شناخته شد. هوای بسیار مطبوع و لطیف این سرزمین همواره مورد توجه حاکمیت ها ی سابق بوده است هم اینک نیز به سبب قرار گرفتن ارتفاعات بلند رشته کوه های پامیر در این کشور که از مسیر جنوب و جنوب شرقی به رشته کوه های فلات تبت مشرف می شود، مورد توجه کوهنوردان آسیای مرکزی، آسیای صغیر و خاورمیانه می باشد و هر سال در فصل صعود کوهنوردانی از سراسر دنیا قصد صعود به این قله را می نمایند.
سلسله جبال پامیر با جای دادن قله های بلند و مرتفع در رده قله های شاخص و پر اهمیت منطقه و جهان بوده که با برنامه ریزی مناسب در فصل صعود می توانید به قله کورژنفسکایا به ارتفاع ۷۱۰۵ متر و قله اسماعیل سامانی به ارتفاع ۷۴۹۵ متر صعود نمایید.
دلیل انتخاب قله در کشور تاجیکستان:
همانگونه که مستحضرید جهت آمادگی جسمانی و هم هوایی لازم برای صعودهای بالاتر از ۶۰۰۰ متر، مستلزم اجرای چند برنامه و صعود به قلل فنی و داخلی و اجرای برنامه های استقامتی و سرعتی می باشد که در این راستا اردوهای هیملیانوردی باشگاه طبق تقویم صورت پذیرفت که ضمن ارزیابی فنی و درک و شناخت دوستان از خصوصیات اخلاقی و روحی یکدیگر منجر به برنامه ریزی جهت صعود به قله های ۷۰۰۰ متری تحت عنوان اجرای پروژه" پلنگ برفی " گردید که صعود به قله های کوژن و سامانی در دستور کار تیم صعود کننده قرار گرفت. در بهار ۱۴۰۰ تا تیرماه امسال برنامه های آماده سازی فشرده و سخت تیم انتخابی به صورت فردی در قالب صعودهای شخصی انجام پذیرفت و همگی شرکت کنندگان صعود به بام ایران قله دماوند را در دستور کار آمادگی جسمانی و هم هوایی اجرا نمودند.
در تاریخ ۲۰ تیر ماه سال ۱۴۰۰ نفرات تیم اعزامی، فرودگاه امام تهران را به مقصد استانبول ترک نمودند و در تاریخ ۲۲ تیر ماه بلافاصله از استانبول وارد فرودگاه دوشنبه تاجیکستان شدیم. ضمن هماهنگی قبلی مسئول محترم تور و راهنمایی مسیر مقرر گردیده بود که در همان روز با پرواز بالگرد به بیس کمپ کوهستانی عزیمت نماییم ولی متأسفانه به دلیل نقص فنی برنامه حرکت در آن روز کنسل و به روز بعد موکول گردید. شب آن روز را در هتل ماندیم و ۲۲ تیر ماه ساعت ۸ صبح با بالگرد رهسپار بیس کمپ شدیم.
1- مشخصات بیس کمپ قله های کورژنفسکایا و سامانی
این بیس کمپ در ارتفاع ۴۲۰۰ متری از سطح دریا، در منطقه ای زیبا و جذاب و در یک دهلیز دشتی و مابین قله های کورژن و سامانی یا یک ساختمان جدید التاسیس و با استفاده از مصالح پیش ساخته و علم نوین ساختمانی مقاوم در برابر آتش و زمین لرزه و امکانات مناسب رفاهی از قبیل حمام، سرویس بهداشتی، سالن سرو غذا و استراحتگاه و تخت خواب و مجهز به سونا ساخته شده است و چشم انداز زیبای منطقه روح کوهنوردان را نوازش می کند
وسیله ارتباطی تیم صعود کننده تیم امداد و پشتیبانی مستقر در ایران با استفاده از تلفن ماهواره ای ثریا بوده که میزان آنتن دهی بسیار ضعیفی دارد که مستلزم تقویت امواج می باشد. لذا تنها وسیله ارتباطی با تیم پشتیبانی مستقر در بیس کمپ فقط از طریق بی سیم با برد بالا صورت پذیرفت.
نفرات تیم: مهندس روح اله علی اکبری از تهران (سرپرست تیم) – حسین ناطقی از آمل (مسئول فنی) - مهدی نوروزی از تهران – مهرداد امیری از اهواز – وحید دهقان از اصفهان – مرتضی نوری از سوادکوه و سرکار خانم راشین جهانبازی از اصفهان (پزشک تیم) و آقایان آرش کریم زاده و محمد مراد نژاد از کاشمر
در تاریخ ۲۴ تیر ساعت ۸ صبح بیس کمپ را به سمت قله کورژن ترک نمودیم. پس از عبور از یخچال برف گیر کورژن و مشاهده یخچالها در سمت چپ دره وارد مسیر پاکوب خاکی شدیم و بعد از حدود 2 ساعت و نیم استارت اولیه به ارتفاع ۵۱۰۰ و آغاز مسیر فنی رسیدیم با مشاهده مسیر فنی و اعلام پرست سر همگی اعضا نسبت به نصب کرامپون و هارنس و تجهیزات مناسب برف کوبی اقدام نمودند که ناگهان یک مسیر کوتاه یخ بسته، تیم را غافلگیر نمود و یکی از دوستان کاشمری دچار سانحه سقوط ۳۰ متری گردید و با برخورد به یک قله سنگ از ناحیه پهلو و شکم دچار آسیب دیدگی گردید و در ظاهر اوضاع روحی و جسمانی ایشان مساعد بوده و این مسیر به مقدار سه طول طناب ثابت گذاری مسیر جهت صعود انجام گرفت تا نهایتا ساعت ۴ عصر در ارتفاع ۵۳۰۰ متری به برپایی چادرها در کمپ اول اقدام نمودیم.
طبق هماهنگی قبلی و برنامه ریزی مدون شده بین اعضا مقرر گردید جهت انجام پروسه هم هوایی و ثابت گذاری مسیر صبح روز بعد یعنی ۱۶ تیر یک تیم پیش رو تا ارتفاع ۵۸۰۰ در جلوتر اقدام به حرکت نماید و دوستان عزیز کاشمری اقا محمد و آرش در ارتفاع ۵۸۰۰ متری و در محل کمپ دوم زیر دیواره باقی ماندند و دیگر نفرات به ارتفاع ۵۲۰۰ کمپ اول محل چادرها برگشتند و پس از مدت کوتاهی استراحت به بیس کمپ مراجعت نمودند. به علت تغییر ناگهانی شرایط جوی و بارش شدید برف در همان روز به مدت سه روز در بیس کمپ کل تیم استراحت نموده و در روز چهارم هم هوایی یعنی ۳۰ تیر با مشاهده شرایط ایده آل جوی اقدام مجدد به سمت حرکت به سمت قله نمودیم. ساعت ۸ صبح ۳۰ تیر پس از رد شدن از زیر کلام الله مجید و همدلی جهت قصد صعود به قله به حرکت از مسیر شناسایی شده اقدام نمودیم و خوشبختانه در ساعت ۱۰:۳۰ به ارتفاع ۵۳۰۰ کمپ اول محل برپایی چادرها رسیدیم به هنگام رسیدن به چادرها با صحنه ای زیبا و شگفت انگیز برخورد نمودیم که در طول سه روز بارش برفی کلیه چادرها با برق پوشانده شده بود و پس از نظافت و برف روبی وارد چادرها شدیم شب را در چادرها استراحت نمودیم.
صبح روز ۳۱ تیر ساعت ۸ صبح از کمپ اول به سمت کمپ دوم رهسپار شدیم. در طول این مسیر تا ارتفاع ۵۸۰۰ کمپ دوم به اندازه ۹ طول طناب (با همراهی آقای ودیم گاید روس) ثابت گذاری مسیر انجام شد و به دوستان عزیزکاشمری که در کمپ دوم مستقر بودند رسیدیم. در تاریخ ۱ مرداد ساعت ۸ صبح کمپ دوم را در ارتفاع ۵۸۰۰ متری به مقصد کمپ سوم در ارتفاع ۶۲۵۰ متری ترک نمودیم. تا ارتفاع ۶۱۰۰ که رسیدیم بدلیل حجم بالای برف و عدم گشایش مسیر و سختی کار ناگهان راهنمای روس و در اصطلاح تاجیکها «گاید» دچار تردید گردید و با عنوان جمله «من قهرمان نیستم» از ادامه همراهی با تیم خودداری و اقدام به برگشت نمودند. این شرایط صعود برای تیم ما که اولین تیم بعد از سه سال بودیم که قصد صعود به این دو قله را داشتیم و در طول این سه سال هیچ فرد یا تیمی موفق به صعود نشده بود , اراده ما را قوی تر میکرد. در نزدیکی ارتفاع ۶۱۰۰ متری که راهنمای بومی ما را ترک نمود و زیر دیواره ای به به شکل بادبان اقدام به برپایی چادرها و کمپ سوم نمودیم و شب را در کمپ سوم و همان محل سپری کردیم. لازم به ذکر است ادامه مسیر صعود به این دو قله توسط اعضای تیم و بدون حضور راهنمای بومی و با استفاده از داده ها و اطلاعات قبلی و توضیحات شفاهی صورت پذیرفت.
در تاریخ ۲ مرداد صبح زود تا ارتفاع ۶۲۰۰ حرکت نمودیم و با یک شیب ۷۰ درجه مواجه شدیم و تصمیم بر این شد که از خط الراس یخچال حرکت کنیم تا میزان خطر و ریسک پذیری مسیر را کاهش دهیم و طبق شواهد این مسیر از ضریب اطمینان بالاتری برخوردار بود و اقدام به نصب و اجرای ۲ طول طناب در حالت یومار حرکت نمودیم و پس از آن به صخره های سنگی برخورد نمودیم و در این هنگام با دیدن و ملحق شدن آقا آرش کریم زاده از کاشمر تیم روحیه مضاعفی به خود گرفت و همگی از دیدن او خوشحال شدیم و تصمیم گروهی به این شد که به صورت کرده ای و از مسیر تراورس با طی مسافت ۵۰۰ متری به ارتفاع ۶۲۵۰ متری محل برپایی کمپ چهارم برسیم که در آن محل رخ زین اسبی جهت دسترسی به یال قله مشخص گردید.
چادرها را برپا نموده و شباهنگام استراحت نمودیم. در این روز یعنی ۲ مرداد نقش محوری آقای حسین ناطقی مسئول فنی و آرش کریم زاده نفر تازه نفس با عزمی راسخ با ایجاد کمک های فنی و ایجاد انگیزه روحی و تیمی بسیار حائز اهمیت بود. صبح روز ۳ مرداد پس از پیدا نمودن طناب های بارگزاری شده قدیمی که زیر برفی مدفون شده بود مسیر را به مقصد کمپ پنجم در ارتفاع ۶۴۰۰ متری حرکت نمودیم در یک شرایط ایده آل جوی و روحی و روانی مناسب به کمپ پنجم رسیدیم و شب را سپری نمودیم.
با توجه به تقویت روحی همنوردان و هم هوایی های لازم در طول مسیر تیم گروهی به این شد که ساعت ۳ بامداد ۴ مرداد به سمت قله حرکت نمائیم. صبح روز ۴ مرداد برای صعود به قله کورژنفسکایا حرکت نمودیم و پس از عبور از نقاب های برقی، شیبهای با درجه بالا و شکافهای خطرناک ولی زیبا ساعت ۱۴ روز دوشنبه ۴ مرداد با افتخار به روی قله ۷۱۰۵ متری کورژنفسکایا ایستادیم و با ایجاد حلقه، دوستی، همدلی، مهر و محبت با آرمانهای بلندمان جهت صعود به قله بعدی یعنی قله سامانی عهد و پیمان بستیم. پس از گرفتن عکسها و فیلم های یادگاری با رعایت احتیاط لازم و هم طنابی و برداشتن گامهای مطمئن اقدام به فرود نمودیم.
در تاریخ ۵ مرداد ۳ نفر از تیم کمپ ۶۴۰۰ را به مقصد کمپ اول ترک نمودند. در همان روز و پس از جمع آوری و برچیدن چادرها از کمپ اول به پیش کمپ مراجعه نمودیم و مورد استقبال مسئولین تیم در بیس کمپ قرار گرفتیم که تیم دوم در همان تاریخ به کمپ دوم واقع در ارتفاع ۵۸۰۰ متری رسیدند تا پس از پاکسازی منطقه به همراه سرپرست در تاریخ ۶ مرداد نیز تیم دوم به سلامت در بیس کمپ به ما ملحق شوند و همگی صحیح و سالم پس از حلقه شادی و جشن صعود در بیس کمپ استراحت نمودیم.
اعضای تیم صعود کننده: مهندس علی اکبری سرپرست تیم - حسین ناطقی مسئول فنی از آمل – وحید دهقان از اصفهان – محمد نوروزی از تهران – امیر رجبعلی پور از تبریز – مرتضی نوری از سوادکوه – سرکار خانم راشین جهانبازی از اصفهان
از تاریخ ۶ مرداد الی ۱۳ مرداد به مدت ۷ روز جهت تقویت و ریکاوری بدن در بین کمپ واقع در ارتفاع ۴۳۰۰ استراحت کامل نمودیم همانگونه که در بخش اول ذکر شد بیس کمپ مشترک بین دو قله سامانی و کورژنفسکایا واقع می‌باشد. صبح روز ۱۴ مرداد بعد از ۲ ساعت پیمایش مسیر خاکی وارد یخچال والتر شدیم و با تشخیص مسئول فنی اقدام به نصب کرامپون و تجهیزات فنی لازم جهت برف کوبی در یخچال نمودیم نزدیک غروب در ارتفاع ۵۱۰۰ متری کمپ اول رسیدیم و پس از گذران ۱۵ و ۱۶ مرداد به روز ۱۷ مرداد تا ارتفاع 5800 متری اقدام به طناب گذاری و ثابت گذاری مسیر نمودیم و به کمپ اول مراجعت نمودیم و آقای حسین ناطقی به همراه 2 نفر راهنمای بومی اقدام به نصب طناب در ارتفاعات بالاتر نمودند و برگشتند و همان شب را در کمپ اول سپری نمودیم.
این دو نفر راهنما روس بودند که در صبح روز ۱۶ مرداد به ما ملحق شده بودند و باعث ایجاد انگیزه و تقویت روحیه ما شدند اقدام به حرکت به سمت ارتفاع ۵۸۰۰ متری نمودیم و شب را در محل کمپ دوم سپری نمودیم و صبح روز ۱۷ مرداد با مقدار سه طول طناب و شیب ۷۰ درجه تا ارتفاع ۶۲۰۰ یومار زدیم و بعد از رسیدن به دشت زیبای برفی و پهناور پلاتو در ارتفاع ۶۱۰۰ متری کمپ سوم را برپا نمودیم و شب را در دشت پلاتو سپری نمودیم.
صبح روی ۱۸ مرداد دشت پلاتو را به مقصد ۶۵۰۰ متری یعنی کمپ چهارم ترک نمودیم مسیرها کلا برفی، یخچالی، پوشیده از برف و تله های بر فی بود و با استفاده از تجهیزات مناسب به کمپ چهارم در ارتفاع ۶۵۰۰ متری رسیدیم
صبح روز ۱۹ مرداد کمپ چهارم را به سمت قله دوشنبه واقع در ارتفاع ۷۰۰۷ متری ترک نمودیم و در یک شرایط ایده آل و آماده تیمی در ساعت ۳ عصر به قله دوشنبه صعود نمودیم و کمپ پنجم را بر روی همین قله و در محل فرورفتگی های مناسب برپا نمودیم و صبح روز ۲۰ مرداد با روحیه عالی در ساعت ۵ صبح اقدام به صعود و حرکت به سوی قله سامانی نمودیم. پس از کاهش ۲۰۰ متری ارتفاع و فرود جهت دسترسی به یال قله سامانی ادامه پیمایش نمودیم و به صورت کرده ای تیم اول در ساعت ۳ و نیم عصر موفق به صعود به قله سامانی به ارتفاع ۷۴۹۵ متری شدیم و با اختلاف یک ساعتی در ساعت ۴ و نیم عصر تیم دوم موفق به صعود شدند و پس از حلقه صعود مختصر به دلیل کمبود زمان , جهت برگشت بلافاصله عکسها و فیلم های یادگاری گرفتیم و با شعار دوستی – یکدلی- انسجام گروهی , مهر و مهربانی , تمرین و آمادگی جسمانی ثابت کردیم که کوه هر چند مرتفع باشد در برابر اراده انسان حاضر به مقاومت نخواهد بود.
بی درنگ مسیر برگشت از قله انجام شد تیم اول در ساعت مقرر به محل کمپ پنجم (روی قله دوشنبه در ارتفاع 7007 متری) رسیدند و متأسفانه به دلیل تغییر ناگهانی شرایط جوی تیم دوم صعود کننده در محلی مناسب اقدام به بی واک نمودند و فردای ان روز یعنی 21 مرداد به تیم اول صعود کننده یعنی روی قله دوشنبه ملحق شدند.
با توجه به ذخیره انرژی مناسب و استراحت کافی تیم اول در چادرها در روز 21 مرداد اقدام به برگشت به سمت بیس کمپ نمودند و تصمیم فنی برای تیم دوم صعود کننده جهت برگشت به بیس کمپ در روز 22 مرداد محقق گردید
از ۲۳ مرداد پس از جشن صعود در بیس کمپ و حلقه اتحاد و تکرار شعار ایرانی با غیرت، ما می توانیم با استقبال گرم و پرشور مسئولین بیس کمپ مواجه شدیم.
شایان ذکر است در هنگام پیمایش تیم صعود کننده به قله سامانی خلبان بالگرد مقیم در منطقه جهت امداد و نجات گروهی دیگر عازم به یکی از ارتفاعات پامیر شده بود که متاسفانه به دلیل حادثه بالگرد که منجر به انفجار بالگرد و فوت خلبان گردید و به مدت ۵ روز دیگر در بیس کمپ استراحت نمودیم و منتظر جایگزین خلبان و بالگرد جدید بودیم و در این مدت باعث ابطال بلیط هوایپمای برگشت ما گردید و در این میان جنگهای داخلی افغانستان و حاکمیت طالبان بر مرزها و مناقشات دیپلماتیک تاجیکستان تاثیر مستقیم گذاشته بود و باعث شد مدت زمان بیشتری را در بین کمپ تا برقراری شرایط مناسب سپری کنیم که نهایتا در تاریخ ۲۱ مرداد هماهنگی جهت انتقال ما میسر گردید. روز ۳۱ مرداد در یکی از هتلهای دوشنبه اقامت گزیدیم و در تاریخ 4 شهریور بلیط برگشت پرواز تیم از دوشنبه به مقصد استانبول قطعی گردید و پس از چند ساعت تاخیر در استانبول در ساعت یک بامداد روز ۵ شهریور در فرودگاه امام تهران مورد استقبال گرم و پرشور هم توران عزیز و چشم انتظاران قرار گرفتیم
نکات مهم اخلاقی و فنی این برنامه صعود:
و در پایان یادآور می شود بسیاری از ناگفته ها از چنین صعودهایی همواره در پس پرده ای از ابهامات فرو می رود. آنجا که سختی و مشقت های دشوار تحمل سردی ها و یخ زدگی ها، ناتوانی هم نوردها، کمبود اکسیژن و... برای صعود در ارتفاعات بالاتر از 5000 متری رخ می نماید و فقط و تنها دوستانی که صعود به قله دماوند ایران را تجربه کرده اند پی به این نکات خواهند برد.
آنجا که به ازای هر یک متر صعود 2 بار دم و باز دم می گیری و تنها امیدت فقط به برگشت به آغوش خانواده و دیدار مجدد عزیزانت است, آنچا که در برابر فشار کم اتمسفر گاهی مغز فرمان نمی دهد و از تمام قدرت درونی ات، قدرت کائنات را می طلبی و به حرکات امیدی تازه می بخشی، آنجاست که از تنها قدرت لایزال الهی تنها معبود یگانه ات را صدا می زنی، بارالها به پاهایم توان صعود ده و به گامهایم استواری تا بتوانم از این آزمون کارزار به سلامت بیرون آیم.
اینها بخشی از تحولات طاقت فرسای معنوی حاکم در صعود هاست و ناگفته های بسیاری در قاموس نگارش به راحتی نمی گنجد. هکه ما میدانیم که درک مشقت صعود کننده را فقط مشقت کشیده می داند.
در پایان از همه همنوردان و علاقمندان، مشتاقان، اساتید، مربیان گرانقدری که با تماس تلفنی، ارسال پیامک، تبلیغات اینترنتی و به هر نحوی که اجرای پروژه پلنگ برفی را تحت پوشش خودشان قرار دادند، تشکر و قدردانی ویژه می گردد.
به امید پیروزی نهایی حق