قله علم کوه را باید یکی از نقاط مرتفع ایران دانست که با ۴۸۵۰ متر ارتفاع، در کلاردشت استان مازندران قرار گرفته است. علم کوه را باید پس از قله دماوند بلندترین قله ایران دانست. در دامنه شمالی این کوه یک دیواره بسیار مشهور قرار دارد که یکی از سخت‌ترین و فنی‌ترین مسیر های صخره نوردی و سنگ نوردی در ایران به شمار می‌رود تا جایی که برخی آن را با قله کی 2 مقایسه می‌کنند.
برای اولین بار یک کوهنورد بریتانیایی به نام داگلاس بوسک در سال ۱۹۳۳ میلادی موفق به فتح قله علم کوه شد. در این مطلب قصد داریم همه چیز را درباره این قله بررسی کنیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب از وبسایت آلابرز همراه باشید.
برای صعود به قله علم کوه مسیرهای متعددی وجود دارد که در ادامه این مسیرها را به شما معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
جبهه جنوبی را باید آسان‌ترین مسیر صعود به علم کوه دانست. این مسیر از رودبارک شروع می‌شود و با گذر از حصارچال و از سمت جنوبی کوهنوردان را به قله می‌رساند. اگر برنامه شب مانی دارید، می‌توانید در دشت حصار چال کمپ کنید.
مسیر شمالی به سخت‌ترین مسیرهای کوهنوردی در ایران مشهور است. این مسیر مانند جبهه جنوبی از رودبارک شروع می‌شود و از پناهگاه سرچال و گردنه سیاه سنگ عبور می‌کند و کوهنوران را از سمت شرق به علم کوه می‌رساند.
مسیر دیواره شمالی هم از رودبارک شروع می‌شود و پس از گذر از دیواره شمالی و علم چال کوهنوردان را به قله می‌رساند. صخره‌نوردان حرفه‌ای معمولا این مسیر را برای صعود انتخاب می‌کنند.
صعود از مسیر گرده آلمان ها نیازمند ابزارها و تجهیزات فنی است و از لحاظ زمانی باید آن را کوتاه‌تر از مسیر سیاه سنگ دانست. صعود از این مسیر از رودبارک اغاز شده و پس از گذشتن از علم چال و گرده آلمان‌ها، از سمت شمال به قله می‌رسد.
در جبهه شمالی قله علم کوه دیواره‌ای به طول ۷۰۰ متر و عرض ۴۵۰ متر خواهید دید که باید آن را یکی از زیباترین و در عین حال سخت‌ترین دیواره‌های جهان دانست. این دیواره از جنس گرانیت متخلخل است و از قدیم مورد توجه و کوهنوردان خارجی (آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و…) قرار می‌گرفته است.
صعود به این دیواره را باید از یخچال علم چال آغاز کرد و آن را تا قله ادامه داد. مسیر این صعود کاملا عمودی است و نیاز به تجهیزات و مهارت‌های دیواره نوردی دارد. متاسفانه در طول هر سال خبرهایی مربوط به کشته شدن صخره‌نوردان داخلی و خارجی در این دیواره به گوش می‌رسد و به همین دلیل داشتن تجهیزات کافی و تجربه و مهارت از ضروریات اصلی عبور از این مسیر به حساب می‌آید.
اگر با وسیله شخصی قصد دارید خود را به علم کوه برسانید، ابتدا باید وارد جاده چالوس شوید و سپس به سمت مرزن‌آباد بروید. پس از آن باید از جاده کلاردشت خود را به روستای رودبارک برسانید. اما اگر با وسایل نقلیه عمومی می‌خواهید به علم کوه بروید، بعد از رسیدن به روستای رودبارک باید وارد ساختمان فدراسیون شوید. این فدراسیون به کوهنوردان خدمات زیادی ارائه می‌دهد. رودبارک تا ورودی تنگ گلو حدود ۲۷ کیلومتر فاصله دارد و برای عبور از آن باید با نیسان یا جیپ این مسیر را طی نمایید.
کمپ دیگری به نام ونداربن وجود دارد که امکاناتی مشابه رودبارک دارد با این تفاوت که این کمپ به تنگ گلو نزدیک‌تر و در حدود ۱۵ کیلومتر است. بعد از گذشتن از تنگ گلو از روی یخچال عبور خواهید کرد و در مسیر پاکوب به طرف حصارچال حرکت را ادامه دهید.
با رسیدن به حصارچال کوهنوردانی را می‌بینید که در حال برپایی کمپ هستند و چادر می‌زنند. بهتر است قبل از تاریک شدن هوا برای هم هوایی کمی از مسیر صعود را طی کنید و سپس به ارتفاع پایین برگردید و برای صعود فردا استراحت کنید.
باید پس از طلوع آفتاب راهی قله شوید، در طول این مسیر دامنه‌های پر شیب مرجیکش را می‌بینید و سپس در ادامه مسیر به یخچال خرسان خواهید رسید. باید مسیر پاکوب و ریزالی را ادامه دهید تا پس از حدود 6 ساعت کوهپیمایی قله علم کوه را فتح کنید.
بالای قله مناظر اعجاب‌انگیزی در اطرافتان خواهید دید که شما را شگفت‌زده خواهد کرد. یادتان باشد قانون ساعت ۱۴ که در مقاله اصول کوهنوردی درباره‌اش توضیح دادیم را فراموش نکنید و تا ساعت ۲ بعد از ظهر هرکجا که بودید برای برگشت به پایین اقدام نمایید.
در مسیر قله علم کوه یخچال‌های طبیعی بی نظیری وجود دارد که باید آنها را آخرین یادگارها از دوران یخبندان روی کره سنگی دانست. این یخچال‌ها را باید یکی از مهم‌ترین و با ارزش‌ترین منابع آب شیرین در ایران دانست.
در فصل‌های گرم سال قسمت‌های بالایی این یخچال‌ها کم کم ذوب خواهد شد و شکاف‌هایی روی سطح آن ایجاد می‌شود. شاید جالب باشد که بدانید قسمت‌هایی از این کوه از برف پوشیده شده و معمولا یخچال‌ها از این کاسه‌های برفی تغذیه می‌کنند.
یخچال‌های علم کوه عبارتند از:تخت سلیمان، علم چال، سرچال، خرسان، هفت خوان، چالون، اسپیلت، شانه کوه و مرجیکش. معمولا یخچال‌ها تحرک دارند و موارد موجود در علم کوه نیز از این قاعده مستثنی نیستند. به طور کلی تحرک این یخچال‌ها به سقوط بهمن ختم می‌شود اما از آنجایی که سرعتشان کم است، اهسته سقوط می‌کنند. پس از گذران فصل گرما هم حرکت این یخچال‌ها به پایان می‌رسد.
براساس گزارش‌ها، در طول فصل کوهنوردی، عده زیادی گردشگر داخلی و خارجی به قله علم کوه می‌روند که متاسفانه شماری از کوهنوردان هنگام صعود یا برگشت از قله جانشان را از دست می‌دهند. دلیل این امر را باید در عدم وجود زیر ساخت‌های امدادرسانی جستجو کرد. رئیس جمعیت هلال احمر کلاردشت وجود و استقرار پایگاه امداد و نجات را ضروری دانسته و در تلاش برای حل این مشکل است.
بهترین زمان برای صعود به قله علم کوه را باید نیمه دوم تیرماه دانست. علم کوه در فصول بهار و پاییز و زمستان معمولا درگیر بارش‌های برف سنگین است. این مساله باعث طوفان و ریزش بهمن‌های سهمگین می‌شود. به همین دلیل هم معمولا گروه‌های کوهنوردی برنامه صعود خود را در این فصل‌ها نمی‌چینند.
ابتدا باید تصمیم بگیرید که در چه فصلی می‌خواهید به قله صعود کنید. چراکه تجهیزات لازم با توجه به فصل وسایل تغییر می‌کنند. تجهیزات و ابزارهای لازم می‌توانند متفاوت باشند و انتخاب آنها با توجه به شرایط آب و هوایی صورت می‌گیرد.
از میان وسایل مورد نیاز برای صعود در فصل تابستان باید به باتوم کوهنوردی، کلاه ضد طوفان، بلوز و شلوار بیس، کاپشن و شلوار پلار، کفش مناسب، کاپشن و شلوار بادگیریا گورتکس، گتر، جوراب پشمی، کلاه ضد طوفان، دستکش دوپوش، عینک آفتابی، کلاه آفتابی، هد لامپ و طناب شخصی یکنفره و... اشاره کرد.
در مطلب آشنایی با قله علم کوه، هر آنچه را که لازم بود درباره این قله مرتقع در استان مازندران بدانید، بیان کردیم و درباره ویژگی‌ها و مسیرهای صعود آن حرف زدیم. اگر نکته دیگری درباره این قله وجود دارد که در این نوشته بدان اشاره نشد و یا اگر تجربه صعود به این قله را دارید، آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران نیز بتوانند از آن استفاده کنند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از آن استفاده کنید.