غار بورنیک در دامنه رشته کوههای البرز در نزدیکی روستای هرانده فیروزکوه قرار گرفته است. این غار باستانی که زمانی یکی از سکونت گاههای انسانهای غارنشین بوده است، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. روستای هرانده در ۱۵ کیلومتری جنوب غرب فیروزکوه جای گرفته و دهکدهای است سرسبز و بکر که در درهای به همین نام واقع شده و رودخانهی پر آب نمرود از آن میگذرد. این منطقه با نهرها و رودهای پر آب، با درختان بلند تبریزی و کوچه باغهای باصفا و چشماندازهای دیدنی از دشت و کوههای اطرف، دارای جاذبههای طبیعتگردی و گردشگری بسیاری است و با توجه به فاصلهی کمی که با تهران دارد یکی از بهترین و مناسبترین گزینهها برای گردشگران و طبیعت گردان به شمار میرود. همچنین بورنیک طولانی ترین غار استان تهران و چهارمین غار طولانی ایران است. عمق این غار را از همان ابتدا میتوان حس کرد، چرا که برای ورود به آن باید از ۱۴۸ پلهی تعبیه شده در دهانه و وردی آن پایین بروید تا سفری به اعماق زمین را تجربه کنید. چهارمین غار طولانی ایران بیشتر از ۳ کیلومتر درازا دارد.
روز | صبحانه | ناهار | شام | |||
مکان | توسط | مکان | توسط | مکان | توسط | |
1 | کوهستان | آلابرز | کوهستان | همنورد | - | - |
نام غار از دو کلمه بور و نیک تشکیل شده است. بور تغییر یافته کلمه بار جهت سهولت تلفظ در اضافه شدن به کلمه نیک است. بار به معنای ساحل، کنار و جای امن است. بورنیک یا بار نیک یعنی محل امن و خوب که اسم پرمعنایی برای غار به علت موقعیت خاص قرارگیری آن است. این غار محل امنی برای زندگی و پناه گرفتن بوده است. دهانه غار از دید نهان و به رودخانه نزدیک است. به همین خاطر غار محل امنی برای سکونت در مواقع خطر و زندگی در دوره غار نشینی بوده است.
غار بورنیک، غاری است با تالارهای متعدد و بزرگ و راههای فرعی زیاد، که هر یک زیبایی های خود را دارند.این غار از از 3 تالار عظیم تاقدیسی تشکیل شده که در سقف هر کدام، شکاف (گسل) اولیه غار بخوبی نمایان است. تالار نخست یا تالار بیرونی محوطه بزرگی است و با سنگچین کردن کف شیب دار آن را به صورت پله درست کردهاند. این تالار سکونتگاه اصلی غار بوده و وجود آثاری مانند سفالهای شکسته از دورههای تاریخی مختلف در آن، نشان دهنده آن است که از مراکز اصلی زیست انسانهای غارنشین بوده است. در گوشه راست تالار دیوار دروازه دار سنگچین شده ای جلو یک دهلیز ساخته شده و احتمالا محل نگهداری احشام بوده است. در گوشه چپ تالار، دهانه ای به عرض ۸ متر و بلندی ۱۰ متر ورودی تالار دوم یا تالار اصلی غار است.
تالار دوم یا تالار اصلی غار با شیب تندی به سمت پایین میرود. این تالار در انتها دارای یک دالان نسبتا طولانی میباشد و به سوی تالار سوم است. در ابتدا و سمت چپ تالار نیز راهرویی رابط این تالار و تالار سوم غار است. در انتهای تالار یک چاه به عمق ۵ متر و یک دهلیز به طول ۶ متر وجود دارد. دیواره های دالان یاد شده از چکنده های گل کلمی و نخودی سفید و صورتی رنگ پوشیده شده است. دالان دیگری که ابتدای تالارهای دوم و سوم غار را به هم متصل میکند ۱۰ متر پهنا و ۴ متر بلندی دارد.
تالار سوم غار از ابتدا تا انتها شیب تند سنگلاخی و لغزندهای دارد. عمق بعضی پرتگاه ها ۲۰ متر است و انتهای آن دهلیزی دارد که پس از 8 متر به تالاری پر از پرتگاه ختم میشود. و این بخش غار از سنگهای ستونی و چکندههای (استلاکتیت) مخروطی و کف آن از چکیدهها (استلاگمیت) پوشیده شده است. عمیق ترین سطح غار در تالار سوم و مقابل دهلیز رابط پایینی بین دو تالار، حدود ۶۰ متر پایین تر از سطح دهانه غار واقع است.
درآمد بیشتر مردم روستای هرانده از طریق فعالیتهای زراعی، باغداری، دامداری و کارگری تامین میشود. گروهی نیز در امور خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند. اصلیترین محصول زراعی این روستا سیب زمینی است. سیب، گلاب و زردآلو از محصولات باغی روستاست.
داخل غار خفاشها لانه گزیدهاند.
قبل از ثبتنام در برنامه مقررات و منشور آلابرز را مطالعه بفرمایید.