" اورست کوچک" نامی است که به قله آتشفشانی کازبک اطلاق شده است. قله کازبک در کشور گرجستان در رشته کوه عظیم قفقاز بطول ۱۲۰۰ کیلومتر از ۳ بخش تشکیل شده است: بخش غربی از دریای سیاه تا البروس، بخش مرکزی از البروس تا قله کازبک، و بخش غربی از کازبک تا قله شاه داغ کشور آذربایجان، و در نهایت به دریای خزر امتداد می یابد. در تقسیمات کوچکتر این قله در رشته کوه های خوخ قرار گرفته، رشته کوهی که در بخش شمالی رشته کوه های کوکوس دامن گسترانیده است و در دل دره های عظیم آردون و ترک رسوخ کرده است.
کازبک بین بخش مرکز و شمال استرن در منطقه کوههای قفقاز قرار گرفته است و کوهی است که از لحاظ بالقوه آتشفشانی فعال محسوب می شود. کوه آتشفشانی از نوع استار تو ولکانو بوده و فعالیت های تکتونیکی شدیدی در این منطقه وجود دارد و زلزله های کوچک و منظمی همواره در منطقه روی می دهد. همچنین این قله مرتفع ترین مخروط آتشفشانی این منطقه به حساب می آید و بعد از قلل آشخاراش ۵۲۰۱ متر و جانگا ۵۰۵۹ متر سومین قله مرتفع کشور گرجستان در شرق رشته کوه قفقاز مرکزی در رشته کوه خوخ که نام گرجی آن می باشد و ما بین دریای سیاه و خزر در شمال اوستیا در ۲۵ کیلومتری مرز کشور روسیه و گرجستان و در ۱۴۰ کیلومتری شهر تفلیس در شهرستان کوچک کازبکی قرار گرفته است. در رشته کوه های قفقاز، و دومین کوه بلند در قاره اروپا بعد از البروس می باشد. نام گرجی این قله مکینواری و به معنی کوه یخ نامیده می شود، در حال حاضر راه دسترسی به این منطقه فقط از طریق شهر تفلیس امکان پذیر می باشد.
اطراف این قله را ترکیبی از یخچال های طبیعی (۱۳۵ کیلومتر مربع) فرا گرفته و از معروف ترین آنها می توان به یخچال دیودوراک اشاره کرد که باشیبی تند در دامنه شمال شرقی این کوه دامن گسترانده است. یخچال های منا، دنکارا، گرگتی، آبانو و چاتا از دیگر یخچال های این کوه به شمار می روند. البته باید اشاره کرد به دلیل شیب های تند دامنه های این قله، یخچال های معمولا طولانی و وسیع نیستند.
مختصات جغرافیایی:
این قله در موقعیت ۴۲°۴۲′N ۴۴°۳۱′E جغرافیائی قرار دارد، و بدلیل شمالی بودن از سرما و بادهای شدیدی برخوردار میباشد. و از قلل معروف این منطقه می توان؛
روستاوی ۴۲۹۱ متر روبروی قله کازبک
شانی بلندترین قله در شمال شرقی کازبک ۴۴۳۹ متر
کورو ۴۰۹۰ متر قله بالای روستای کازبک
قله چاوخی ۳۸۴۲ متر
تبولو ۴۴۵۰ متر
مسیر صعود:
شهر موسوم در فاصله ۱۴۰ کیلومتری شمال غربی تفلیس قرار دارد که آغاز حرکت به سمت قله است. قله کازبک دو مسیر صعود دارد که در قسمت هر دو مسیر را توضیح خواهیم داد.
در مسیر اول از پناهگاه متو سیتیشین واقع در ضلع جنوب شرقی که با شیبی حدودا ۳۵ درجه آغاز و در نهایت تا ۶۵ و ۷۰ درجه به قله خواهد رسید.
مسیر دوم که کاملا کلاسیک است، بصورت تراورس از جبهه جنوبی به سمت یخچال های یخی که در جبهه غربی واقع هستند و بسیار خطرناک و چالش اند رد شده و سوار بر یال شمالی می شوید و بعد چند ساعت پیمایش کوتاه به قله می رسید .
۸ الی ۱۰ ساعت زمان می برد تا از پناهگاه به قله کازبک برسید که در این میان با طناب های که در مسیر ثابت گذاری شده اند به صعود همطنابی از مسیر های یخی عبور خواهید کرد. لازم به ذکر است یاد آوری کنم که اطراف قله کازبک یخچال های با عمق زیاد و پرتگاه های خطرناک وجود دارد که زیبایی این منطقه را دو چندان می کند. و معروف ترین این یخچال ها با نام گرگتی شهرت یافته است.
قله کازبک یک قله آتشفشانی بوده است که ۷۵۰ سال پیش از میلاد مسیح فوران کرده است و اشکال های هندسی زیبایی بجا گذاشت، و در حال حاضر این توده آتشفشانی به صورت نیمه فعال نیز می باشد .
اولین صعود کننده:
کازبک توسط داگلاس فرش فیلد، مور و تاکر با یک راهنمایی سوئیسی برای اولین بار در سال ۱۸۶۸ صعود شد و همچنین برای نخستین بار غیور مردان ایرانی در سال ۱۳۸۲ فاتح اورست کوچک (قله کازبک ) شدند.این قله هفتمین قله بلند رشته کوه قفقاز و دومین قله بلند اروپا بعد از البروس شمرده می شود
فصل صعود:
بهترین زمان صعود قله کازبک از اواخر تیرماه آغاز و تا اواسط شهریور ادامه دارد، و جالبه بدونید این قله بخاطر قرار گرفتن در میان دو دریاچه جهان (دریاچه کاسپین و سیاه ) از باد های شدید و کولاک های زیادی برخوردار است که در گاهی از موارد نمی توان پیش بینی کرد.
روز اول پیمایش:
بعد از رسیدن از یک سفر طولانی به شهر تفلیس و گشت و گذار در شهر و لذت بردن از غذا های گرجی حالا وقت حرکت به سمت قله است، با ماشین های آفرودی به سمت کلیسای گرگتی حرکت خواهید کرد و با گذر از مسیر های زیبا به کلیسا می رسید.
توصیه میکنم حتما از این معبد زیبا دیدن فرمایید تا لذت صعودتان چند برابر شود، مناظر چشم گیر منطقه گرگتی ما را محو خود خواهد کرد، از صلیب های کنار خیابان گرفته تا تپه های علفزار و بناهای تاریخی.
بعد از رسیدن به یخچال گرگتی و عبور از عرض آن و پیمایش کوتاهی به پناهگاه متو در ارتفاع ۳۷۰۰ خواهید رسید.
کمپ ها را برپا خواهید کرد و با دیدن مناظر زیبای اطراف پناهگاه و استراحتی کوتاه انرژی دوباره خواهید گرفت.
روز دوم (روز نهایی)
می توان یک روز را به صعود اضافه کرد و با فشاری کمتر به سمت قله رفت اما در این گزارش ما روز دوم را روز صعود به قله بیان کردیم.
با استراحت کافی و بستن یک کوله سبک ساعت ۱ بامداد راهی قله خواهید شد، تراورس به سمت چپ قرارگاه ملایم شیب گرفته و به طرف یخچال گرگتی می روید، یخچال پر از شکاف های عمیق یخی است و گاهی تیم های برای اطمینان بیشتر از همین ابتدا مسیر هم طناب خواهند شد.
سمت راست مسیر صعود دیواره های سنگ سست بوده و در آن لحظه به نا هنگام ریخته شدن مسیر را می بینید که لحظات پر التهابی به همراه خواهد داشت. بعد از پیمایش ۳ ساعته از منطقه یخچالی گرگتی عبور و به ابتدا یخچال پلاتو می رسید.
همچنان هم طناب ها همدیگر را حمایت و با برف کوبی به مسیر ادامه می دهند، در عین حال از روی شکاف های بزرگ یخی گذر خواهید کرد که راه را تا قله پر چالش می کند، منطقه زیباست و این چالش ها هیجان بیشتری به برنامه می بخشد.
هر چه به قله نزدیک تر میشوید شیب بیشتر و فشار روی نفرات افزایش می یابد و بعد از گذر از شیب نهایی، به قله زیبا کازبک (اورست کوچک ) خواهید رسید.
جا داره در آخر مطلب یک نکته عرض کنم که قله کازبک در زمستان شرایط فوق العاده سردی خواهد داشت و یکی از قله های پرچالش و در عین حال سرمای زیاد آن لذت رسیدن به قله را دو چندان می کند.
گرد آوردند: امیرحسین ره
باشگاه کوهنوردی آلابرز